مدیریت استرس برای داوطلبان کنکور
یکی از دغدغه‌های اصلی داوطلبان کنکورهای مختلف از جمله کنکور سراسری، کنکور کارشناسی ارشد و کنکور دکتری، وجود استرسی است که قبل از آزمون کنکور و گاهی حتی در حین کنکور بر آن‌ها غلبه می‌کند. طی پژوهش‌های مختلف، راهکارهایی برای مدیریت این استرس ارائه شده است. امّا ابتدا بهتر است که دلایل این استرس را بشناسیم. دکتر آستا دینگرا[1] عضو هیئت علمی گروه روانشناسی بالینی دانشگاه SGT هندوستان، دلایل استرس آزمون را ناشی از موارد زیر می‌داند:
- عدم آمادگی کافی برای آزمون
- انتظارات بالا برای قبولی در آزمون با رتبه‌ی عالی
- فشار والدین و مدرس‌ها
- احساس رقابت با دیگر داوطلبان
- ترس از شکست در آزمون
هرچندکه، علاوه بر دلایل استرس، نشانه‌هایی نیز برای یافتن آن وجود دارد که از دیدگاه کاواکلی و همکاران[2] (2012)، «پریشانی و اضطراب» مهم‌ترین نشانه‌ی استرس آزمون است. پس با در نظر داشتن دلایل و نشانه‌های استرس، می‌توان راهکارهایی را برای مدیریت و رفع استرس کنکور ارائه داد. نیکولا مورگان[3] در کتابش تحت عنوان «حمله‌ی آزمون: چگونه با استرس آزمون مقابله کنیم» چندین راهکار را برای کاهش استرس بیان نموده است که عبارتند از:
- مطمئن شوید که به کدام دسته از سوالات آزمون تسلط کامل دارید.
- زیاد به نگرانی‌های خود در خصوص آزمون توجه نکنید.
- چند روز قبل از امتحان برنامه‌ی زمانبندی شده برای خود آماده کنید که حتماً زمان کافی برای استراحت در آن گنجانده شده باشد.
- از تکنیک‌های آرام‌سازی خود و پرهیز از استرس استفاده کنید. این تکنیک‌ها می‌توانند شامل دوری از فکر و خیالات بیهوده، آرامش و خواب کافی، ورزش و تغذیه مناسب و مهم‌تر از همه دوری از فضای مجازی در روز‌های نزدیک به آزمون باشند.
- در برنامه‌ی روزانه‌ی خود حداقل 30 دقیقه را صرف یکی از این موارد کنید: کتابی را که دوست دارید مطالعه کنید، به موسیقی گوش دهید، دوش بگیرید، پیاده‌روی کنید، فیلم خنده‌دار نگاه کنید، نرمش کنید یا به یک سرگرمی بپردازید که باعث آرامش شما می‌شود. البته در این مدت از رایانه و تلفن همراه دوری کنید.
- سعی کنید قبل از خواب، آرامش فکری داشته باشید و از تفکر در مورد مسائل و مشکلات روزمره دوری کنید.
- مواد خوراکی تقویت‌کننده‌ی هوش همچون ماهی، گردو و بادام مصرف کنید و حتماً سعی کنید پیش از آزمون یکی از این مواد خوراکی را میل کرده باشید.
- در حین آزمون آب بنوشید و از خوردن نوشیدنی‌های قندی مثل نوشابه اجتناب کنید.
- مغز انسان معمولاً حدود 25 دقیقه در بهترین حالت برای تمرکز کردن است. پس از تمرکز زیاد، حتماً به خودتان استراحت دهید.
- هوای تازه استنشاق کنید. قدم‌زنی فواید ضد استرسی فراوانی دارد و با رساندن اکسیژن بیشتر به مغز شما، تمرکز کردن را برایتان آسان می‌کند.
- خوردن یک تکه شکلات پیش از آزمون ایده‌ی خوبی برای تقویت انرژی و کاهش استرس است البته بدن شما به مواد پروتئینی مثل خوراکی‌های مغزدار (فندق، بادام، پسته، گردو) نیز نیاز دارد.
- پس از اتمام آزمون با داوطلبان دیگر در مورد سوالات صحبت نکنید چراکه این مورد باعث استرس بیش از حد بعد از آزمون می‌شود. اکنون وقت استراحت است!
و در پایان باید این مورد را به خاطر داشته باشید که کنکور مهم‌ترین موضوع دنیا نیست. اگر نتیجه‌ی خوبی نگرفتید خودتان را سرزش نکنید. بیشتر و بیشتر تلاش کنید چون در آینده فرصت و شانس بهتری خواهید داشت. حتماً از اشتباهات گذشته درس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید